گاز مایع یا LPG ترکیبی از پروپان و بوتان است که در صنایع، حملونقل و مصارف خانگی کاربرد گستردهای دارد. در جهان امروز، LPG به عنوان یکی از سوختهای پاکتر نسبت به نفتکوره و بنزین شناخته میشود. ایران با در اختیار داشتن میادین عظیم گازی در پارس جنوبی و مناطق غربی کشور، ظرفیت قابل توجهی برای تبدیل شدن به یکی از بازیگران اصلی این بازار دارد.
ایران روزانه بیش از ۸ میلیون تن گاز مایع تولید میکند که بخشی از آن در داخل مصرف و مابقی صادر میشود. با این حال، سهم ایران از بازار جهانی که بیش از ۳۰۰ میلیون تن در سال است، کمتر از ۵ درصد است. توسعه پایانههای صادراتی در بنادر جنوبی و افزایش ظرفیت ذخیرهسازی میتواند مسیر صادرات را هموار کند.
کشورهایی مانند قطر، امارات و عربستان سعودی با سرمایهگذاری در زیرساختهای LNG و LPG توانستهاند جایگاه قدرتمندی در بازار جهانی پیدا کنند. ایران برای رقابت با این کشورها باید سیاستهای قیمتی منعطفتری اتخاذ کرده و مسیرهای جدید صادراتی به آفریقا و جنوب شرق آسیا را فعال کند.
یکی از چالشهای اصلی، نبود مخازن ذخیرهسازی مدرن و ناوگان حملونقل دریایی مجهز است. همچنین کمبود کشتیهای مخصوص حمل گاز مایع (LPG carrier) باعث شده صادرات به کندی انجام شود. سرمایهگذاری در این حوزه نهتنها ظرفیت صادرات را افزایش میدهد بلکه اشتغالزایی گستردهای به همراه دارد.
فناوریهای جدید مانند پایش هوشمند مخازن، کنترل فشار با هوش مصنوعی و طراحی خطوط انتقال مقاومتر، میتواند راندمان کل زنجیره را افزایش دهد. استفاده از سیستمهای دیجیتال برای پایش لحظهای و کاهش تلفات انرژی، آینده صنعت گاز مایع را متحول میکند.
با رشد تقاضا در کشورهای در حال توسعه، فرصت برای ایران فراهم است تا با گسترش همکاریهای بینالمللی، به یکی از تأمینکنندگان اصلی LPG تبدیل شود. اگر مسیر سرمایهگذاری خارجی و انتقال فناوری باز شود، ایران میتواند سهم خود را تا دو برابر افزایش دهد.
صنعت گاز مایع ایران در نقطهای حساس قرار دارد. توسعه زیرساختها، استفاده از فناوریهای نو و رویکرد صادراتمحور میتواند جایگاه ایران را در بازار جهانی تثبیت کند و درآمد ارزی پایدار برای کشور به همراه آورد.
انتهای پیام/