صادرات گاز به پاکستان؛ فرصت تاریخی ایران برای تبدیلشدن به هاب انرژی منطقه
پاکستان یکی از بزرگترین واردکنندگان گاز طبیعی در جنوب آسیا است و تقاضای انرژی این کشور با رشد صنعتی و جمعیتی سالانه افزایش مییابد.
مصرف گاز پاکستان در سال ۲۰۲۴ بیش از ۵۰ میلیارد مترمکعب برآورد شده است.
تقاضا برای سوخت پاک در نیروگاههای حرارتی و صنایع بزرگ باعث شده وابستگی پاکستان به واردات گاز طبیعی افزایش یابد.
ایران با خطوط لوله و زیرساختهای مناسب میتواند حجم قابل توجهی از این نیاز را تأمین کند.
پروژه خط لوله ایران-پاکستان
خط لوله گاز ایران به پاکستان، معروف به IP Gas Pipeline، یکی از قدیمیترین و مهمترین پروژههای منطقهای است که از دهه ۱۳۸۰ آغاز شد. این خط لوله با ظرفیت اولیه ۷.۵ میلیارد مترمکعب در سال، مسیر انتقال گاز ایران به ایالتهای جنوبی پاکستان را فراهم میکند.
مزیت این پروژه در مقایسه با LNG و واردات دیگر کشورها:
- قیمت پایینتر بهواسطه فاصله کوتاه و هزینه کمتر انتقال
- پایداری تأمین انرژی بدون نیاز به کشتیهای حمل گاز مایع
- تقویت روابط اقتصادی و سیاسی منطقهای
فرصت ایران در توسعه صادرات گاز
با توجه به افزایش قیمت جهانی انرژی و نوسانات بازار نفت، گاز طبیعی به منبع درآمد پایدار و بلندمدت برای ایران تبدیل شده است.
- افزایش ظرفیت خط لوله: توسعه و مدرنسازی خطوط میتواند ظرفیت فعلی ۷.۵ میلیارد مترمکعب را به بیش از ۱۵ میلیارد مترمکعب برساند.
- ایجاد پایانههای CNG و LNG کوچک برای صادرات کوتاهمدت و انعطافپذیر
- همکاری با شرکتهای پاکستانی برای توسعه زیرساختها و شبکه توزیع داخلی
این اقدامات نهتنها درآمدزایی میکند، بلکه ایران را به هاب انرژی منطقهای تبدیل میکند.
مزایای اقتصادی و ژئوپلیتیکی
افزایش درآمد ارزی: صادرات گاز به پاکستان، درآمد ثابت و بلندمدت برای ایران ایجاد میکند. تقویت روابط سیاسی منطقهای: همکاری انرژی باعث افزایش همکاریهای سیاسی و تجاری بین ایران و پاکستان میشود. کاهش وابستگی به نفت: با تمرکز بر گاز طبیعی، ایران میتواند اقتصاد خود را از نوسانات قیمت نفت محافظت کند. جذب سرمایه خارجی: پروژههای مشترک میتوانند موجب ورود سرمایهگذاری و فناوریهای نوین به کشور شوند.
با وجود فرصتهای زیاد، ایران برای بهرهبرداری کامل با چالشهایی روبهروست:
- تحریمها و محدودیتهای بینالمللی: سرمایهگذاری خارجی هنوز محدود است.
- زیرساختهای فرسوده: بخشی از خطوط لوله نیاز به نوسازی و افزایش ایمنی دارند.
- رقابت با LNG کشورهای منطقه: قطر و عمان از طریق LNG به پاکستان صادرات انجام میدهند که رقابت ایران را سخت میکند.
- نوسانات سیاسی و اقتصادی: ثبات داخلی و سیاستگذاری هوشمند برای حفظ پروژهها ضروری است.
نقش بخش خصوصی و پتروشیمی
صادرات گاز به پاکستان میتواند به رشد صنایع پاییندستی پتروشیمی ایران نیز کمک کند. با تأمین پایدار گاز، شرکتهای پتروشیمی قادر خواهند بود تولید محصولات ارزشمند مانند متانول و اوره را افزایش دهند و همزمان نیاز پاکستان به سوخت و مواد شیمیایی را پوشش دهند. همچنین، این روند میتواند نوآوری و توسعه فناوری در بخش انرژی و پتروشیمی را تسریع کند.
طبق پیشبینیهای کارشناسان انرژی، تقاضای گاز طبیعی در جنوب آسیا تا سال ۲۰۳۵ بیش از ۶۰ درصد افزایش خواهد یافت. ایران در صورت سرمایهگذاری هوشمند و بهروزرسانی زیرساختها میتواند ۲۰ تا ۳۰ درصد از این بازار را از آن خود کند. همچنین، ایجاد پروژههای مشترک انرژی پاک با پاکستان، میتواند ایران را در مسیر توسعه هیدروژن سبز و انرژی تجدیدپذیر نیز قرار دهد.
صادرات گاز به پاکستان فرصتی تاریخی برای ایران است تا به هاب انرژی منطقه تبدیل شود. با توسعه زیرساختها، جذب سرمایه، و همکاری با بخش خصوصی و خارجی، ایران میتواند از این فرصت استفاده کرده و جایگاه خود را در بازار جهانی انرژی تقویت کند. این پروژه نه تنها درآمدزایی، بلکه افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی و رشد صنعتی کشور را تضمین میکند.
انتهای پیام/