خطوط انتقال گاز کشور بیش از ۳۷ هزار کیلومتر طول دارند و حفظ ایمنی آنها نیازمند سیستمهای دقیق نظارتی است. نشت گاز نه تنها خطر انفجار و آتشسوزی دارد، بلکه باعث اتلاف میلیاردها تومان سرمایه ملی میشود.
به همین دلیل، شرکت ملی گاز ایران طی چند سال اخیر به سمت استفاده از سیستمهای نشتیاب هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء (IoT) حرکت کرده است.
در این فناوری، حسگرهایی در مسیر خطوط لوله نصب میشوند که تغییرات فشار، رطوبت و ترکیب گاز را در لحظه پایش میکنند. این دادهها از طریق شبکههای ارتباطی به مرکز کنترل منتقل میشود و الگوریتمهای یادگیری ماشین، هرگونه ناهنجاری را شناسایی میکنند.
در صورت تشخیص نشتی، سیستم بلافاصله هشدار داده و مسیر گاز را به صورت خودکار تغییر میدهد تا از خطر جلوگیری شود.
به گفته مدیران صنعت گاز، اجرای طرح نشتیابی هوشمند توانسته در فاز آزمایشی، سالانه بیش از ۴۰۰ میلیون مترمکعب از هدررفت گاز را جلوگیری کند. این میزان صرفهجویی، معادل تأمین گاز زمستانی یک استان متوسط است.
علاوه بر آن، کاهش انتشار متان نقش مهمی در حفظ محیطزیست و کاهش گرمایش جهانی دارد.
شرکتهای دانشبنیان داخلی اکنون در حال طراحی و ساخت حسگرهای بومی نشتیاب هستند. این حسگرها با دقت بالا و قیمت پایینتر از نمونههای خارجی تولید میشوند و در پروژههای ملی در حال نصب هستند.
در آینده نزدیک، تمام خطوط انتقال اصلی کشور به سیستمهای پایش خودکار مجهز خواهند شد.
توسعه فناوری نشتیاب هوشمند، گامی مهم در جهت پایداری انرژی و کاهش خطرات زیستمحیطی است. این پروژه نه تنها امنیت انرژی را افزایش میدهد، بلکه به نمادی از پیشرفت فناوری بومی ایران در حوزه گاز تبدیل شده است.
انتهای پیام/