گاز طبیعی، ستون اصلی تأمین انرژی در ایران است. بیش از ۷۰ درصد انرژی مصرفی کشور از گاز تأمین میشود. اما در فصل زمستان، تقاضا بهطور چشمگیری افزایش مییابد و باعث ناپایداری در عرضه میشود. برای عبور از این چالش، باید نگاه بلندمدت و برنامهریزی دقیق داشت.
بر اساس آمار، حدود ۳۵ درصد گاز کشور در بخش خانگی مصرف میشود و بخش بزرگی از آن بهدلیل استفاده از وسایل گرمایشی قدیمی هدر میرود. اجرای طرح تعویض وسایل فرسوده، عایقکاری ساختمانها و فرهنگسازی برای کاهش مصرف، از مؤثرترین راهکارهاست.
کشورهای پیشرفته با استفاده از فناوری ذخیرهسازی زیرزمینی، مازاد گاز تولیدی در فصول گرم را برای زمستان ذخیره میکنند. ایران نیز دارای چند مخزن ذخیره مانند سراجه قم و شوریجه خراسان است، اما ظرفیت آنها باید چند برابر افزایش یابد تا بتواند نیاز زمستانی کشور را پاسخ دهد.
نیروگاههای برق بیشترین مصرفکننده گاز در کشور هستند. جایگزینی سوخت مایع در روزهای اوج مصرف و توسعه نیروگاههای سیکل ترکیبی میتواند فشار را کاهش دهد. همچنین، صنایع بزرگ باید برنامه مصرف بهینه داشته باشند تا همزمان با حفظ تولید، به پایداری شبکه کمک کنند.
یکی از مهمترین راهکارهای بلندمدت برای مقابله با کمبود گاز، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر است. برق خورشیدی و بادی میتوانند در فصول گرم بخش قابلتوجهی از نیاز کشور را تأمین کنند و وابستگی به گاز را کاهش دهند.
استفاده از سیستمهای دیجیتال، هوش مصنوعی و سنسورهای پایش لحظهای، میتواند شبکه گاز کشور را کارآمدتر و ایمنتر کند. این فناوریها قادرند در زمان واقعی، نشت، افت فشار یا مصرف غیرعادی را شناسایی و مدیریت کنند.
پایداری انرژی در زمستان، تنها با برنامهریزی جامع و اصلاح الگوی مصرف ممکن است. اگر نگاه کشور از مدیریت مقطعی به مدیریت پایدار تغییر کند، بحران کمبود گاز در سالهای آینده به فرصت توسعه تبدیل میشود.
انتهای پیام/